چگونگی بر ساخته شدن واقعیت فقر برای فقرا (مقایسه زنان زیر پوشش "جمعیت امام علی(ع)" با مردان زیر پوشش این جمعیت)، دکتر طاهره قادری، مرضیه افضلی

فقر از جمله پدیده­هایی است که در دنیای اندیشه توجه زیادی را به خود جلب کرده­است و همین امر دال بر اهمیت آن است. در جامعه­شناسی به این مسئله اجتماعی با روش‌ها و رویکردهای گوناگونی پرداخته شده­است. این تحقیق روش کیفی را برگزیده­است تا از طریق مصاحبه عمیق نگاه فقرا به زندگی روزمره­شان،و به فقر را دریابد. سؤالاتی که برای دستیابی به این هدف بررسی شدند این مضامین را دربرداشتند : تعریف فقرا از فقر، علت فقر از نظر آنها، فرآیند فقیر شدن آنها، راه‌های انطباق آنها با وضعیت فقر، انتقال فقر، راهکارهای رهایی از نظرآنها، محرومیت‌های اجتماعی آنها و انتظار فقرا از جامعه. افراد مورد بررسی نیز به دو گروه مساوی زن و مرد تقسیم شدند تا یافته­ها میان این دو گروه مقایسه شوند. مقایسه میان درک زنان و مردان از فقر یکی از سؤالات اصلی تحقیق می‌باشد. مصاحبه که با هدایت رویکرد سازه­گرایانه برگر و لاکمن به واقعیت، انجام شد به این نتایج دست یافت. 1- فقرا فقر را زندگی سخت تعریف کردند. 2- در علت یابی فقر ترکیبی از خواست خدا و عوامل عینی را در نظر گرفتند.  3- آنها در اثر فرآیندی که در ابتدای آن یکی از سه واقعه بیماری، اعتیاد و ورشکستگی قرار دارد به موقعیت فعلی رسیده‌اند. 4- کنش فقرا در مقابل فقر، تنوعی از راهکارهای انطباقی را به وجود می­آورد، که در چهار زمینه مسکن، درمان، اوقات فراغت و خواسته­های فرزندان بررسی شد. 5- فقر پیامدهایی دارد که محرومیت اجتماعی آشکارترین آنهاست و موجب جهت گیری جامعه­پذیری فرزندان به سمتی می­شود که آنها را از فقر رهایی بخشد. با توجه به این یافته­ها برساخت واقعیت فقر شامل روایت زندگی و تفسیر جهان پیرامون حاصل شد. برخی از اطلاعات توصیفی گردآوری شده از جمعیت مورد مطالعه حاکی از درآمد پایین، مصرف مواد غذایی در سطح تأمین پروتئین گیاهی، درمان در حد ضرورت، مصرف پوشاک،اوقات فراغت و حمل و نقل در کمترین سطح ممکن در بین آنان می باشد.